Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

abbentràre , vrb: abbrentare Definitzione papare, betare a bentre a meda, a tropu, tzatzare; portare su bestiàmene a pàschere, po si tzatzare Sinònimos e contràrios abbentruscare, abbidhiai, abbiscarzare, abbuselcare, abbuzare, aelcare, apasterare, atatamacare, imbrentai, mascare, tesciare / atatare Frases cussu puzone est semper chin su pitu apertu pessandhe a s'abbrentare ◊ ponzesint sa peta e s'abbentresint cun fàmine caninu ◊ su sirbonedhu aiat sutu e si fit abbrentadu ◊ a s’abbentrare est avesu de porcos: su mannicare a serentis est de ómines ◊ si fit meda, de su produtu si ndhe abbrentaiat ca su cummérciu de oe no che fiat! 2. a pitzinnedhu aio duas vacas e andhao dogni die a las abbrentare 3. issu abbrentau a binu e sa famíglia a fàmine! ◊ fimus bene abbrentadas e cuntentas e amus cantau e ballau 4. tue abbrentas sa zente a fàulas! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu se bourrer s'empiffrer, se gaver Ingresu to stuff oneself Ispagnolu llenarse, atiborrarse Italianu rimpinzarsi Tedescu sich vollstopfen.

abberchedhàre , vrb Definitzione fàere che berchedha (totu bentre), giare a papare o a bufare meda, tzatzare Sinònimos e contràrios abbentrare, abbentruscare, abbiscarzare, abbudagare, abbuselcare, abbuzare, imbrentai Frases tue, dutore, ti abberchedhas: fumas che turcu, màndhigas che boe, bufas e pones fatu a sas munnedhas! ◊ unu grodhe atacat a manigare ua finas a si abberchedhare: si che at fatu sa mata che túmbaru! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu se bourrer, s'empiffrer, se gaver Ingresu to stuff oneself Ispagnolu llenarse, atiborrarse Italianu rimpinzarsi Tedescu sich vollstopfen.

abbiscarzàre , vrb Definitzione prènnere bene s'iscàrgiu, papare meda Sinònimos e contràrios abbentrare, abbrentosicare, abbudagare, abbuselcare, abbuzare, imbrentai, sgagliubbai Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu se bourrer, s'empiffrer, se gaver Ingresu to stuff oneself Ispagnolu llenarse, atiborrarse, hartarse Italianu rimpinzarsi Tedescu sich vollstopfen.

abbudagàre , vrb: abbudegare, abbudescare, abbudragare, abbudregare, abbutegare Definitzione tzacare in ragas, betare a bentre, papare meda Sinònimos e contràrios abbentrare, abbidhiai, abbiscarzare, abbudhai, abbuselcare, abbuzare, aelcare, atatamacare, imbrentai, irvudhare, sgagliubbai, tzèrghere Frases ti abbudegas che sacaju ◊ su cane de su padronu, abbudegadu, bidu su cane meu, si pesaiat reu totu pili astriadu! (G.A.Cossu)◊ in su tzilleri si est abbudescadu de tzichetes Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu bourrer, gaver Ingresu to stuff Ispagnolu atiborrar, llenar Italianu rimpinzare Tedescu vollstopfen.

abbudhài, abbudhàre , vrb Definitzione tzatzare a meda, a tropu (e mescamente nau cun tzacu); púnghere cun calecuna cosa; pèrdere su bonumore / abbudhaisí de sonnu = drommire meda Sinònimos e contràrios abbentrare, abbentruscare, abbidhiai, abbiscarzare, abbudagare, abbudhescare, abbuzare, aelcare, imbrentai, intrudhiri / istocagiare / abbudhonadu, annicare, pirmare Frases si ndhe fit abbudhadu tantu chi su giagadu in su labiolu che fit faladu piús de unu prammu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu se bourrer Ingresu to stuff oneself Ispagnolu atiborrar, llenar Italianu rimpinzare Tedescu vollstopfen.

abbuselcàre, abbusercàre , vrb: abbusescare Definitzione prènnere sa busériga, betare a bentre, nau po papare o bufare meda Sinònimos e contràrios abbentrare, abbentruscare, abbiscarzare, abbudagare, abbuzare, aelcare, atatamacare, imbrentai, sgagliubbai Frases si ant proendha za si abbusercant! ◊ abbuseschèndhesi de erva frisca allentorida a s'animale si che li podet inchibberare sa bentre ◊ at truvadu su cadhu a sa funtana pro l'abbuselcare de abba ◊ sas tràilas brincaiant a sa mindha a s'abbusescare de ferràina ◊ recueint abbusercados che guntorzos chi torrant dae mortóriu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu se gaver Ingresu to stuff oneself Ispagnolu atiborrarse Italianu rimpinzarsi Tedescu sich vollstopfen.

arribbíri , vrb Definitzione prènnere a meda, a tropu, a istibbidura de tupare totu (prus che àteru unu cundhutu) Sinònimos e contràrios atzipare 1, intusciai, opilare, tapai / abbidhiai, abbudagare | ctr. istupare Maneras de nàrrere csn: a. a unu de papai = fàgherelu mascare a tropu; a. unu canali = prenare unu canale de malesa; a. de febi = arrennegare meda Frases is tubbus si funt arribbius de arrúinu ◊ at arribbiu s'aposentu de carramatzinas ◊ a su fillu dh'at arribbiu de cosa de papai ◊ ti ses arribbiu de durcis Tradutziones Frantzesu boucher, engorger, bourrer Ingresu to obstruct, to stuff Ispagnolu atascar Italianu otturare, intasare, ostruire Tedescu verstopfen.

infertzíre 1 , vrb: isfertzire Definitzione pònnere su prenimentu a unos cantu papares Sinònimos e contràrios fartziri, impreni Ètimu itl. infarcire Tradutziones Frantzesu farcir Ingresu to stuff Ispagnolu rellenar, embutir Italianu farcire Tedescu füllen.

intrudhíri , vrb Definitzione betare totu a corpus, papare meda, tzatzare a tropu Sinònimos e contràrios abbentrare, abbiscarzare, abbudagare, abbuselcare, abbuzare, atatamacare, imbrentai, intullai Frases e papant e bufant e, ispingi ispingi, s'intrudhint totu: pani, casu e binu! (V.Ulàrgiu) Ètimu itl. intrugliarsi Tradutziones Frantzesu s'empiffrer Ingresu to gobble, to stuff oneself Ispagnolu engullir, hartar Italianu ingozzare, rimpinzarsi Tedescu gierig essen.

sgagliubbài , vrb: sgallubai, sgallupai, sgalubbai Definitzione papare a meda, a s'airada, tzatzare a tropu Sinònimos e contràrios abbentrare, abberchedhare, abbidhiai, abbiscarzare, abbrentosicare, abbudagare, abbudhescare, abbuselcare, abbuzare, atatamacare, imbrentai, intrudhiri Frases acudint a dogna festinu e si sgallubant a ismurzu, a prandi e a cena ◊ cudhus duus cumènciant a sgallupai… un'isciacuera de macarronis a cada s'ant papau! Tradutziones Frantzesu s'empiffrer Ingresu to stuff oneself Ispagnolu atiborrar, hartar Italianu scuffiare Tedescu gierig essen.